Gandhi Mohandas Karamchand, przydomek Mahatma, czyli Wielki Duchem (1869-1948), indyjski przywódca narodowy. Urodzony w rodzinie należącej do kasty kupców (Hindu Bania). Kształcił się w Indiach i od 1888 w Wielkiej Brytanii. Praktykę adwokacką odbył w Londynie.



Następnie pracował jako adwokat w Bombaju, by po wykluczeniu z kasty wyjechać w 1893 do Afryki Południowej. Tam zajmował się obroną praw Hindusów. Wtedy też zastosował opracowaną przez siebie metodę biernego oporu, zwaną satyagraha, tj. siła prawdy.

Poglądy i zasady działania Gandhiego opierały się na trzech normach moralnych:
A) niewyrządzaniu zła i powszechnej życzliwości nawet wobec wrogów
B) życiu w prawdzie
C) ascezie prowadzącej do opanowania ciała przez ducha.

Program etyczny Gandhiego zyskał wielkie uznanie nie tylko w Indiach. Gandhi był filozofem głównie, przez zajmowaną postawę i czyn, podobnie jak Sokrates i Pyrron, czyniącym ze swego życia przykład do naśladowania. Swe poglądy przedstawił w licznych pracach, m.in. w The Story Of My Experiments With Truth..., 1927 (wydanie polskie: Autobiografia, 1958).

W 1915 powrócił do Indii, gdzie kierował kampanią na rzecz praw robotników i chłopów, bojkotu towarów angielskich i zachodniego sposobu ubierania się. Działania te przyniosły mu sławę i przywództwo w Indyjskim Kongresie Narodowym. Był wielokrotnie aresztowany i więziony przez Brytyjczyków. W 1930 zorganizował tzw. marsz protestu, którego celem było wydobycie z morza soli, co stanowiło symbol złamania monopolu Brytyjczyków na produkcję tego artykułu. Przekształcił Kongres w potężną masową partię polityczną opartą na hierarchicznej organizacji wewnętrznej. W kwestiach społecznych kładł nacisk na prostotę i poczucie wzajemnej więzi, charakterystyczne dla wsi indyjskiej. W latach 1942-1944 trafił ponownie do więzienia, kiedy odmówił współpracy z Brytyjczykami podczas II wojny światowej. Był uczestnikiem negocjacji niepodległościowych, w wyniku których został proklamowany akt niepodległości 15 sierpnia 1947.

Został zastrzelony 30 stycznia 1948 w Delhi przez hinduskiego fanatyka Nathurama Godze, przeciwnika podziału kraju oraz zapewniania ochrony muzułmanom. Jego sposób życia w “ubóstwie i ascetycznej skromności”, który wynikał m.in. z jego choroby, kosztował duże pieniądze. Przez jednych został uznany świętym i najznakomitszym człowiekiem XX w., przez innych utopistą i politycznym dziwakiem.